Trong thời gian gần đây, sự xuất hiện của các ban nhạc được tạo ra hoàn toàn bởi trí tuệ nhân tạo (AI) đã tạo nên một làn sóng mới trên các nền tảng phát nhạc trực tuyến. Các ban nhạc như Velvet Sundown với phong cách nhạc rock mang âm hưởng thập niên 1970, và Aventhis cùng The Devil Inside với dòng nhạc đồng quê, đã thu hút hàng triệu lượt nghe trên Spotify. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa rõ ai là người đứng sau các bản nhạc này.
Hiện chưa có nền tảng phát nhạc lớn nào, ngoại trừ Deezer của Pháp, công khai gắn nhãn cho các ca khúc được tạo ra hoàn toàn bằng AI. Nghệ sĩ kiêm nhà sản xuất âm nhạc từng đoạt giải Oscar, Leo Sidran, cho rằng chúng ta đang cảm nhận rõ ràng sự thay đổi này, mặc dù chưa ai nói thẳng rằng một lượng lớn bản nhạc sẽ ra đời mà không biết ai đã tạo ra chúng và bằng cách nào.
Ông Sidran cũng cho rằng sự trỗi dậy của AI có thể phản ánh sự sáo rỗng và công thức hóa của nhiều dòng nhạc hiện đại. Trong khi đó, nhà sản xuất kiêm nhạc sĩ Yung Spielburg lại có quan điểm rằng âm nhạc do con người tạo ra vẫn sẽ chiến thắng nếu khán giả thật sự lắng nghe, quan tâm tới thông điệp và cảm xúc của nghệ sĩ.
Tuy nhiên, trong bối cảnh nhiều người chỉ nghe nhạc cho có, như khi nấu ăn hay làm việc nhà, thì AI sẽ dần lấn át, bởi những sản phẩm này tiện lợi, chi phí rẻ và không cần trả tiền bản quyền. Anh Yung Spielburg cảnh báo rằng các công ty âm nhạc và nền tảng phát nhạc có động cơ rõ ràng để chọn các ban nhạc AI, bởi AI không đòi hỏi gì.
Các chuyên gia âm nhạc cũng chia sẻ quan điểm rằng AI sẽ không biến mất và điều đó khiến nghệ sĩ càng khó sống bằng nghề. Nghệ sĩ Sidran cũng thừa nhận rằng anh và nhiều người trong nghề đã chứng kiến lượng công việc giảm rõ rệt từ cuối năm ngoái, với nguyên nhân có thể do sự bùng nổ của AI.
Công nghệ từng giúp ngành âm nhạc thăng hoa, nhưng AI là một thách thức hoàn toàn khác, có thể xóa sổ cơ hội sống sót của phần lớn nghệ sĩ. Các nghệ sĩ và các tòa án sẽ phải đứng về phía nghệ sĩ trong những vụ kiện chống lại các mô hình AI học theo phong cách hay giọng hát của họ.
Trong bối cảnh này, việc đặt câu hỏi về vai trò của con người trong ngành âm nhạc trở nên cấp thiết. Liệu rằng AI có thể thay thế hoàn toàn sự sáng tạo và cảm xúc của con người trong âm nhạc hay không? Hay rằng, âm nhạc do con người tạo ra vẫn sẽ giữ được giá trị và vị trí đặc biệt trong lòng khán giả?
Các nghệ sĩ và những người yêu âm nhạc đang phải đối mặt với một thực tế mới, khi mà ranh giới giữa âm nhạc do con người tạo ra và âm nhạc do AI tạo ra ngày càng mờ đi. Điều chắc chắn là, sự phát triển của AI đã và đang tạo ra một kỷ nguyên mới cho ngành âm nhạc, và cách mà chúng ta tiếp cận và trải nghiệm âm nhạc cũng sẽ thay đổi theo.
Cuối cùng, việc bảo vệ quyền lợi của các nghệ sĩ và đảm bảo rằng họ được công nhận và đền đáp xứng đáng cho công việc sáng tạo của mình là điều cần thiết. Đồng thời, việc khuyến khích và hỗ trợ các nghệ sĩ trong việc thích nghi và sáng tạo trong kỷ nguyên AI cũng là một phần quan trọng để đảm bảo tương lai của ngành âm nhạc.