Để hiện thực hóa kỳ vọng của người dân về hành chính công vụ, đòi hỏi từng cán bộ, công chức xã phường phải tự thay đổi tư duy, tác phong và lối làm việc. Mới đây, bài viết về việc cán bộ Trung tâm hành chính công phường Thủ Đức thực hiện lời ‘cho phép, xin lỗi, cảm ơn’ đã thu hút sự quan tâm của nhiều bạn đọc. Họ bày tỏ kỳ vọng về nền hành chính công vụ ngày càng công khai, minh bạch, văn minh và chuyên nghiệp.

Tiến sĩ Phạm Đi, Học viện Chính trị khu vực III, cho rằng để kỳ vọng về hành chính công vụ sớm trở thành hiện thực, đòi hỏi từng cán bộ, công chức xã phường phải tự thay đổi tư duy, tác phong và lối làm việc. Trước đây, một số nơi vẫn tồn tại tâm lý người dân phải xin, trình, gặp mặt, thậm chí nhờ vả để được giải quyết công việc.

Một số cán bộ xem việc ngồi đủ giờ là hoàn thành nhiệm vụ, chưa coi sự hài lòng của người dân là thước đo thành công. Cơ chế mới đã đặt ra những nguyên tắc khác, trong đó nổi bật là hành chính phải phục vụ thay vì phải xin, kết quả công việc được đo bằng hiệu quả và sự hài lòng chứ không chỉ bằng quy trình đã hoàn tất. Cán bộ phải làm hết việc chứ không chỉ hết giờ, phải tận tâm tiếp dân và không được lơ là, bỏ bê công vụ vì những thói quen như nhậu nhẹt hay tụ tập vô nghĩa trong giờ làm việc.

Mới đây, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã nhấn mạnh yêu cầu rất rõ ràng: ‘Cán bộ cơ sở phải đi làm đúng giờ, không được nhậu nhẹt, bỏ bê công việc’. Trong một nền hành chính hiện đại, kỷ luật công vụ và thái độ tận tụy là những điều kiện tiên quyết để phục vụ người dân hiệu quả và minh bạch.

Khi địa giới hành chính thay đổi, quy mô xã phường mở rộng, dân cư đông hơn, nhu cầu phục vụ sẽ ngày càng đa dạng và phức tạp. Một trong những chuyển biến quan trọng nhất của mô hình mới là chuyển sang thực tiễn đời sống, sang ứng dụng công nghệ thông tin và số hóa, từ hành chính sang đồng hành và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp để phát triển.

Những yêu cầu rất cụ thể đã được đặt ra: cán bộ xã phường phải làm việc đủ tám tiếng mỗi ngày, không tự ý rời nhiệm sở, càng không được lấy lý do giao lưu, tiếp khách để nhậu nhẹt trong giờ hành chính. Đây không chỉ là lời nhắc nhở, căn dặn bình thường, mà là động thái cứng rắn nhằm chấn chỉnh kỷ luật, khắc phục tình trạng sáng cắp ô đi, tối cắp về; sáng kính thưa, trưa kính gửi, chiều kính mời… vẫn tồn tại chỗ này chỗ kia.

Bởi mỗi lần bê trễ hay thiếu trách nhiệm, hậu quả không chỉ là hồ sơ chậm giải quyết mà là niềm tin của người dân. Để đáp ứng các yêu cầu mới, đội ngũ cán bộ cơ sở phải hội đủ những phẩm chất và năng lực mới: tận tâm với dân, coi sự hài lòng là sứ mệnh; làm việc chuyên nghiệp, kỷ luật…

Nắm vững pháp luật, công nghệ và nghiệp vụ hiện đại; chủ động đề xuất giải pháp thay vì chỉ chờ chỉ thị; gần dân, sát thực tiễn, giải quyết nhanh chóng và minh bạch mọi yêu cầu chính đáng của người dân và doanh nghiệp. Đây không chỉ là thước đo về năng lực chuyên môn, mà còn là chuẩn mực về nhân cách công bộc thời đại mới.

Người dân không còn phải xin xỏ, mà được phục vụ tận tâm như một quyền hiển nhiên. Nhiều cán bộ sẽ phải học lại kỹ năng, rèn lại kỷ luật và thay đổi những thói quen cũ để thích nghi với cách làm việc mới. Đó là con đường duy nhất để nền hành chính trở thành hành chính phục vụ, hiện đại, hiệu quả; để chính quyền gần dân hơn, liêm chính hơn.

Đó cũng là lời nhắc nhở cải cách hành chính không chỉ là những văn bản, khẩu hiệu hay cuộc họp, mà phải được đo bằng sự đổi thay thực chất trong thái độ và hành vi của mỗi cán bộ. Khi người dân cảm nhận được sự tận tụy, minh bạch và kỷ luật từ chính những công bộc gần gũi nhất, niềm tin xã hội sẽ được củng cố, tinh thần đoàn kết và đồng thuận sẽ lan tỏa.

Một nền hành chính phục vụ đúng nghĩa chỉ hình thành khi trách nhiệm trở thành bổn phận tự giác, và sự hài lòng của dân trở thành mục tiêu cao nhất. Từ ngày 15-8, ngoài tiền lương, hai nhóm cán bộ, công chức làm công tác chuyên trách sẽ được nhận hỗ trợ thêm 5 triệu đồng/tháng.

Các tỉnh đang tích cực triển khai chính sách hỗ trợ dành cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khi đến công tác tại trung tâm hành chính cấp tỉnh và cấp xã sau quá trình sắp xếp. Mục tiêu chính của những quyết sách này là đảm bảo điều kiện làm việc thuận lợi và ổn định cuộc sống cho đội ngũ cán bộ, từ đó tạo động lực để họ yên tâm cống hiến và đóng góp vào sự thành công của mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Tỉnh Thái Nguyên là một trong những địa phương tiên phong trong việc triển khai hỗ trợ cho cán bộ. Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh đã thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ dành cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khi đến công tác tại trung tâm hành chính của tỉnh. Theo nghị quyết này, mức hỗ trợ tiền đi lại và hỗ trợ tiền thuê nhà cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động là 4 triệu đồng/người/tháng. Đáng chú ý, khoản hỗ trợ này sẽ không được sử dụng để tính đóng, hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và cũng không làm căn cứ tính các chế độ, phụ cấp khác.

Tương tự, tỉnh Đắk Lắk cũng đã thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính cấp tỉnh và cấp xã sau sắp xếp. Cụ thể, mức hỗ trợ dành cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính cấp tỉnh được thành lập theo Đề án sắp xếp các tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên là: hỗ trợ chi phí đi lại 2 triệu đồng/người/tháng; hỗ trợ tiền thuê nhà ở 3 triệu đồng/người/tháng; và hỗ trợ một lần với mức 2 triệu đồng/người.

Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã ban hành nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Kon Tum (cũ) về công tác tại trung tâm hành chính tỉnh Quảng Ngãi mới sau sắp xếp. Theo đó, cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý sẽ được bố trí nhà ở công vụ. Trong thời gian chờ bố trí, họ sẽ được hỗ trợ chi phí thuê nhà trong 2 tháng. Các cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khác cũng sẽ được hỗ trợ điều kiện đi lại và thuê nhà ở, với mức hỗ trợ thuê nhà 2 triệu đồng/người/tháng và chi phí đi lại là 1,6 triệu đồng/người/tháng.

Những chính sách hỗ trợ này không chỉ thể hiện sự quan tâm và chia sẻ của các tỉnh đối với đội ngũ cán bộ, mà còn là bước đi cần thiết để ổn định tổ chức bộ máy và tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ yên tâm công tác và đóng góp vào thành công của mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Việc đảm bảo điều kiện làm việc và cuộc sống cho cán bộ, công chức là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao hiệu suất công việc và chất lượng phục vụ người dân.

Chính sách hỗ trợ được ban hành với mục tiêu thu hút và giữ chân những người có năng lực và nhiệt huyết, đồng thời hỗ trợ họ trong việc thích nghi với môi trường làm việc mới. Qua đó, các địa phương kỳ vọng xây dựng một đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, có động lực và sẵn sàng cống hiến cho sự phát triển của địa phương.

Nhìn chung, những chính sách hỗ trợ này đã được các tỉnh thiết kế và triển khai một cách đa dạng và phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương. Việc theo dõi và đánh giá hiệu quả của các chính sách này sẽ giúp các tỉnh tiếp tục điều chỉnh và hoàn thiện để đạt được mục tiêu đề ra.