TP.HCM đang tích cực triển khai kế hoạch phát triển mạng lưới đường sắt đô thị theo Nghị quyết 188 của Quốc hội, với mục tiêu xây dựng một hệ thống giao thông hiện đại và hiệu quả. Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đã có thông báo kết luận về việc triển khai các nội dung phát triển đường sắt đô thị tại TP.HCM.

Theo đó, Sở Xây dựng được giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát tổng thể quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo mô hình và tầm nhìn mới, phù hợp với việc mở rộng địa giới hành chính. Trên cơ sở đó, tham mưu UBND TP kế hoạch triển khai trong tháng 7-2025. Đồng thời, Sở Xây dựng cũng được yêu cầu phối hợp với Sở Tư pháp hoàn thiện hồ sơ, tham mưu UBND TP trình HĐND TP ban hành nghị quyết quy định cụ thể về việc lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh phương án tuyến, vị trí công trình đường sắt đô thị.

Về nguồn vốn, UBND TP giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng đề án huy động và bố trí vốn đầu tư, bảo đảm tiến độ triển khai các tuyến đường sắt đô thị theo phụ lục của Nghị quyết 188. Hiện nay, TP.HCM đang tập trung triển khai các dự án PPP trọng điểm, quy mô lớn, đặc biệt trong lĩnh vực đường sắt đô thị để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Các tuyến đường sắt đô thị đang triển khai đầu tư tại TP.HCM gồm có tuyến Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên), tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương), tuyến đường sắt kết nối giữa sân bay Tân Sơn Nhất – sân bay Long Thành (Thủ Thiêm – Long Thành) và tuyến đường sắt nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ.

Theo quy hoạch, mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM có chiều dài khoảng 1.012km. Thành phố đang đẩy nhanh các thủ tục để đầu tư vào các tuyến đường sắt đô thị, phấn đấu hoàn thành vào năm 2035. Đây là một phần quan trọng trong kế hoạch phát triển giao thông của TP.HCM, nhằm giảm tải giao thông và bảo vệ môi trường.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, ông Dương Đức Tuấn, vừa có chỉ đạo khẩn trương triển khai thực hiện các nội dung và nhiệm vụ của các dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị. Mục tiêu chính là đảm bảo tiến độ khởi công trong năm 2025. Văn phòng UBND thành phố đã ban hành công văn thông báo ý kiến chỉ đạo của ông Tuấn liên quan đến việc kiểm điểm tiến độ triển khai các dự án đường sắt đô thị khởi công năm 2025, được báo cáo bởi Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội vào ngày 11/7/2025.

Theo đó, các sở, ngành, UBND các xã, phường và đơn vị liên quan được yêu cầu khẩn trương và nghiêm túc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố. Cụ thể, tiến độ khởi công cho tuyến số 2, Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo được ấn định vào ngày 10/10/2025 và tuyến số 5, Văn Cao – Hòa Lạc vào ngày 19/12/2025.

Tuyến metro số 2, đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo, có tổng chiều dài 11,5km, trong đó 8,9km đi ngầm và 2,6km đi trên cao, với 7 ga ngầm và 3 ga trên cao. Dự án này có tổng mức đầu tư gần 35.600 tỷ đồng, tăng hơn 16.000 tỷ đồng so với chủ trương đầu tư được phê duyệt lần đầu năm 2008.

Trong khi đó, tuyến metro số 5 có tổng mức đầu tư hơn 61.900 tỷ đồng và tổng chiều dài dự án là hơn 38km. Tuyến này sẽ đi qua các khu vực Văn Cao – Ngọc Khánh – Đại lộ Thăng Long – Vành đai 4 – Hòa Lạc, với khoảng hơn 6km đi ngầm, khoảng 2km đi trên cao và khoảng 30km đi bằng. Tuyến số 5 có 21 nhà ga, bao gồm 6 ga ngầm và 15 ga nổi.

Để đảm bảo tiến độ, các đơn vị liên quan cần tập trung nguồn lực, đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng và các thủ tục cần thiết khác. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ngành và địa phương để tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai dự án.

Những dự án đường sắt đô thị này không chỉ góp phần giảm tải giao thông cho thủ đô Hà Nội mà còn giúp nâng cao hiệu quả giao thông công cộng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân di chuyển. Việc đảm bảo tiến độ khởi công và hoàn thành dự án là rất quan trọng để sớm đưa vào vận hành, phục vụ nhu cầu của người dân.

UBND thành phố Hà Nội cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc triển khai các dự án này đúng tiến độ, nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra và mang lại hiệu quả lâu dài cho thành phố.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường đã giao Sở Tài chính đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh với Cần Giờ theo quy định hiện hành. Đồng thời, Sở Tài chính sẽ chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan để rà soát, đánh giá các quy định pháp luật liên quan đến lĩnh vực đường sắt. Trên cơ sở đó, đề xuất về quy trình, thủ tục đầu tư đối với các dự án đường sắt đô thị do nhà đầu tư đề xuất, không sử dụng vốn ngân sách và báo cáo UBND TP. Hồ Chí Minh trong tháng 7/2025.

Trước đó, vào ngày 2/6/2025, Sở Tài chính đã tổ chức buổi làm việc với các sở, ngành liên quan gồm Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường, cùng Tập đoàn Vingroup và Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed. Nội dung cuộc họp tập trung thảo luận về đề xuất đầu tư tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao kết nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh với Cần Giờ. Sau khi nghe các ý kiến từ sở, ngành và nhà đầu tư, Sở Tài chính đã đề nghị nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án. Hồ sơ này sẽ được nộp tại Sở Tài chính để làm cơ sở xem xét, thẩm định theo quy định pháp luật hiện hành.

Được biết, nhà đầu tư đang tích cực hoàn thiện hồ sơ đề xuất đầu tư dự án. Sau khi nhận được hồ sơ đầy đủ, Sở Tài chính sẽ tiến hành tổ chức thẩm định dự án đầu tư theo quy định.

Theo quy hoạch đã được phê duyệt, tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh đi Cần Giờ, hay còn gọi là tuyến số 12, có tổng chiều dài 48,7km. Điểm đầu của tuyến đường sắt này tại đường Nguyễn Văn Linh, đoạn giữa nút giao với đường Nguyễn Thị Thập và đường Lý Phục Man. Điểm cuối của tuyến nằm tại khu đất 39ha tiếp giáp với dự án Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ. Dự án này không chỉ góp phần quan trọng vào việc phát triển hệ thống giao thông đô thị của TP. Hồ Chí Minh mà còn kỳ vọng thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế – xã hội của khu vực Cần Giờ.

Việc triển khai dự án tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh với Cần Giờ được đánh giá là cần thiết nhằm hoàn thiện cơ sở hạ tầng giao thông, đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng tăng của người dân. Dự án cũng hứa hẹn tạo ra những tác động tích cực đến sự phát triển của khu vực, giúp khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương.