TP.HCM đang tích cực triển khai các đề án để chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững hơn, giảm thiểu ô nhiễm không khí do phát thải từ phương tiện giao thông. Với vai trò là đầu tàu kinh tế và đô thị đông dân nhất, thành phố đang đối mặt với những thách thức môi trường và áp lực từ biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Nhằm giải quyết những thách thức này, TP.HCM quyết liệt đẩy mạnh xu hướng chuyển đổi xanh, xem đây là một chiến lược then chốt để phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân và hiện thực hóa các cam kết quốc gia. Mới đây, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đã đề xuất chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện cho tài xế công nghệ trong tháng 7/2025. Dự kiến, chính sách hỗ trợ và khuyến khích sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026, nếu đề án được các cấp thông qua.

Theo đề xuất, các tài xế công nghệ sẽ được hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh. Điều này không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính cho tài xế mà còn khuyến khích họ chuyển đổi sang sử dụng xe máy điện, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, TP.HCM cũng đang triển khai Nghị quyết số 98 của Quốc hội về cơ chế đặc thù, nhằm đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững.

Sở Xây dựng TP.HCM đã xây dựng Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông với 2 giai đoạn cụ thể. Mục tiêu đến năm 2030 là 100% xe buýt của TP.HCM sử dụng điện, năng lượng xanh. Để hiện thực hóa mục tiêu tổng quát trên, đề án đưa ra bốn giai đoạn với các mục tiêu định lượng và gắn với lộ trình thời gian cụ thể, nhằm tạo cơ sở để đo lường, đánh giá tiến độ và hiệu quả trong giai đoạn triển khai.

Các nước trên thế giới cũng đã thực hiện chuyển đổi sang xe điện, như Trung Quốc, Na Uy. Tại Trung Quốc, thành phố Thâm Quyến là một ví dụ điển hình về chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe điện hai bánh ở cấp đô thị. Còn tại Na Uy, chính phủ đã đưa ra loạt chính sách ưu đãi mạnh mẽ và toàn diện để khuyến khích người dân sử dụng xe điện. Những kinh nghiệm từ các nước trên thế giới sẽ giúp TP.HCM có thêm kiến thức và giải pháp để triển khai quá trình chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững.

Trong khi đó, Sở Xây dựng TP.HCM đang phối hợp các đơn vị liên quan hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết, bổ sung đánh giá tác động sau khi TP.HCM sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, để triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn TP.HCM mới. Dự kiến, Sở Xây dựng sẽ báo cáo UBND TP.HCM và trình HĐND TP.HCM trong quý IV/2025. Qua đó, thành phố hy vọng sẽ có cơ sở pháp lý và chính sách cần thiết để đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và hiện thực hóa các cam kết quốc gia về biến đổi khí hậu.

Chuyển đổi sang phương tiện xanh đã trở thành xu thế không thể đảo ngược trong nỗ lực bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Tại buổi tọa đàm ‘Chuyển đổi giao thông xanh: Xu thế không thể đảo ngược’ do Báo Lao động tổ chức, các chuyên gia và nhà quản lý đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi từ xe máy chạy xăng sang xe điện. TS. Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam, khẳng định rằng mặc dù xe máy xăng mang lại sự tiện lợi, nhưng người dân cần sẵn sàng từ bỏ vì lợi ích của sức khỏe và môi trường.

TS. Tùng cũng cho biết rằng Hà Nội đang dự kiến hỗ trợ tài chính trực tiếp để người dân yên tâm chuyển đổi sang xe máy điện. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi này là cần thiết và có thể thực hiện được nếu có sự hỗ trợ và thay đổi trong nhận thức của người dân.

TS. Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐQT Metro Hà Nội, đưa ra ví dụ về việc cấm nồng độ cồn trước đây và sự thay đổi trong nhận thức của người dân về vấn đề này. Ông cho rằng việc chuyển đổi thói quen sử dụng xe máy chạy xăng sang xe điện là cần thiết và có thể thực hiện được. Ông cũng đề xuất rằng việc tổ chức lại giao thông, đặc biệt là giao thông công cộng, là một giải pháp quan trọng để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện.

Hà Nội đang tính đến việc phát triển hệ thống tàu điện và hạ tầng kết nối để giúp người dân dễ tiếp cận và gửi xe tại nhiều điểm. Ông Ngô Việt Dũng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội ôtô thể thao Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi phương tiện xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Ông cũng đề xuất rằng Hà Nội cần tổ chức lại giao thông, bố trí trạm sạc và chỗ đỗ xe phù hợp để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện.

Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách quan trọng để loại bỏ dần phương tiện ôtô, xe máy chạy xăng dầu gây ô nhiễm. Hà Nội được yêu cầu thực hiện lộ trình từ ngày 1.7.2026 không còn xe máy dùng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Từ 1.1.2028, hạn chế ôtô cá nhân chạy xăng trong Vành đai 1 và 2. Đến năm 2030, mở rộng áp dụng với toàn bộ phương tiện cá nhân dùng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi Vành đai 3. Việc chuyển đổi sang phương tiện xanh không chỉ là một giải pháp bảo vệ môi trường mà còn là một cơ hội để cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân và phát triển bền vững.

Báo Lao động đã tổ chức buổi tọa đàm để thảo luận về các giải pháp hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện. Các chuyên gia và nhà quản lý đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi sang phương tiện xanh và đề xuất các giải pháp để hỗ trợ người dân trong quá trình này.

Chuyển đổi sang xe điện hoặc các phương tiện giao thông thay thế đang trở thành xu hướng tất yếu nhằm bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách linh hoạt và đảm bảo sự thuận tiện cho người dân, đặc biệt tại Việt Nam, nơi xe máy là phương tiện chính và có ý nghĩa kinh tế lớn.

Để khuyến khích sử dụng xe điện, cần có một giải pháp đồng bộ bao gồm phương tiện thay thế, tổ chức giao thông và chính sách hỗ trợ tài chính. Việc nâng cấp hệ thống phương tiện công cộng như xe buýt là một bước quan trọng trong quá trình này. Phát triển hạ tầng giao thông công cộng như tàu điện cũng là một phần không thể thiếu để tạo ra một hệ thống giao thông hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Xe buýt điện nên được ưu tiên thay thế cho xe buýt truyền thống, và các tuyến đường nên được ưu tiên cho phương tiện công cộng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn giúp giảm tải giao thông và tăng tốc độ di chuyển cho người dân. Bên cạnh đó, hạ tầng cho người đi xe đạp và đi bộ cũng cần được quan tâm, với các tuyến đường dành riêng cần được xây dựng và bảo trì để đảm bảo an toàn và tiện lợi cho người tham gia giao thông.

Về chính sách hỗ trợ, xe điện cần trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn so với xe máy xăng thông qua việc giảm giá thành, xây dựng hệ thống trạm sạc rộng khắp và ưu đãi về phí đỗ, nơi đỗ. Chính phủ và các tổ chức tài chính cũng cần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong việc chuyển đổi sang xe điện thông qua các chương trình vay vốn ưu đãi và hỗ trợ kỹ thuật.

Cuối cùng, vấn đề an toàn và xử lý pin xe điện sau hết hạn cần được giải quyết triệt để để tạo sự tin tưởng cho người dùng. Việc xử lý pin xe điện một cách an toàn và thân thiện với môi trường là một thách thức không nhỏ, nhưng cũng là một cơ hội để phát triển công nghệ tái chế và quản lý chất thải tiên tiến.

Việc chuyển đổi sang phương tiện thân thiện môi trường hơn là quá trình cần sự tham gia của cả chính quyền và người dân. Với giải pháp đồng bộ và chính sách hỗ trợ phù hợp, chúng ta có thể hướng tới môi trường giao thông sạch sẽ và an toàn hơn. Sự thay đổi này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người dân.

Nhìn chung, việc chuyển đổi sang xe điện và các phương tiện giao thông thay thế là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Quá trình này đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực của tất cả các bên liên quan, từ chính phủ đến người dân, để tạo ra một hệ thống giao thông bền vững và thân thiện với môi trường.