Khoa học – Showbizstar.com

Phát hiện giúp Trung Quốc mất thế độc quyền đất hiếm

Linh — Sat, 26 Jul 2025 14:47:08 +0000

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã phát hiện ra một “mật mã” địa chất ẩn sâu trong mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới tại Bạch Vân Ngao Bác, Nội Mông Cổ. Phát hiện này không chỉ làm ngạc nhiên giới khoa học mà còn có tiềm năng thay đổi cách tiếp cận tài nguyên chiến lược này trong thế kỷ 21. Đất hiếm, được coi là “vàng công nghiệp” và “vàng chiến lược” của thời đại mới, đóng vai trò quan trọng trong sản xuất pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và các hệ thống vũ khí hiện đại.

Mỏ Bạch Vân Ngao Bác cung cấp gần 40% trữ lượng đất hiếm toàn cầu, giữ vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng công nghệ cao. Ảnh: Đại học Bắc Kinh

Mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác, nằm trong khu tự trị Nội Mông Cổ của Trung Quốc, chiếm đến 90% trữ lượng đất hiếm của Trung Quốc và gần 40% trữ lượng toàn cầu. Câu chuyện về mỏ đất hiếm này bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ của Đại học Bắc Kinh, Đinh Đạo Hành, đã phát hiện ra một dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, chuyên gia thạch học của Đại học Bắc Kinh, sau đó xác định rằng các mẫu đá thu thập được chứa hàm lượng đất hiếm cực cao.

Kể từ đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào việc xây dựng một hệ sinh thái hoàn chỉnh bao gồm khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm. Một nghiên cứu mới, được công bố trên tạp chí Science Advances, đã tiết lộ rằng phần lớn tài nguyên đất hiếm tại Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như giả định trước đây, mà thực sự có nguồn gốc từ một đợt hoạt động magma diễn ra cách đây chỉ 430 triệu năm.

Phát hiện này mở ra một hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất mà các quốc gia phải đối mặt là công nghệ tách chiết đất hiếm, vốn là bí quyết được cho là chỉ Trung Quốc nắm vững trên quy mô công nghiệp.

Việc Bắc Kinh kiểm soát phần lớn thị trường đất hiếm thế giới đã khiến nhiều nước phát triển phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm kiếm nguồn cung thay thế và đầu tư vào việc khai thác trong nước. Trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua hướng tới năng lượng xanh đang leo thang, đất hiếm không còn đơn thuần là một vấn đề kỹ thuật mà đã trở thành một vấn đề chiến lược và lợi ích sống còn đối với các quốc gia.

Trước những diễn biến này, thế giới đang dõi theo cách mà Trung Quốc sẽ tiếp tục khai thác và quản lý tài nguyên đất hiếm của mình, cũng như cách các quốc gia khác sẽ phản ứng để đảm bảo an ninh cung ứng cho loại tài nguyên chiến lược này.

Google hợp tác phát triển trí tuệ nhân tạo và công nghệ lượng tử ở Việt Nam

Linh — Sun, 20 Jul 2025 07:13:40 +0000

Ngày gần đây, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã có buổi làm việc với Đoàn công tác của Google, do ông Doron Avni – Phó chủ tịch phụ trách các thị trường mới nổi – dẫn đầu. Tại cuộc gặp, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đề nghị Google hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng các phòng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ lượng tử, đồng thời tham vấn về chiến lược phát triển trí tuệ nhân tạo.

Trong khuôn khổ Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, Việt Nam đang nỗ lực phấn đấu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045, với động lực chính là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam đặt mục tiêu trong giai đoạn 2026-2035 sẽ đạt tốc độ tăng trưởng tối thiểu 10% mỗi năm, trong đó đóng góp của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ chiếm 5%.

Bộ Khoa học và Công nghệ bày tỏ mong muốn Google hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi số, đồng thời ứng dụng AI để thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Bộ cũng hy vọng Google có thể hợp tác với Việt Nam để giải quyết bài toán ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn, dựa trên dữ liệu Google Maps.

Ông Doron Avni, Phó Chủ tịch Google, cho biết doanh nghiệp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển AI và hỗ trợ xây dựng chính sách. Google đề xuất có thể giúp Việt Nam trong việc đào tạo nhân lực, trao đổi chuyên gia, đưa các nhà khoa học sang Mỹ tham quan các phòng thí nghiệm điện toán đám mây.

Sau buổi làm việc, hai bên đã thống nhất thành lập nhóm công tác chung để triển khai hợp tác, bắt đầu từ những dự án cụ thể, có lộ trình rõ ràng và hiệu quả. Việc hợp tác này được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả Việt Nam và Google, đồng thời đóng góp vào sự phát triển của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Australia dùng camera siêu phân giải để nhận diện sâu bệnh gây hại

Linh — Sun, 20 Jul 2025 03:48:47 +0000

Ở thành phố Sydney, Australia, việc phát hiện các loài côn trùng gây hại siêu nhỏ thông qua các phòng thí nghiệm kiểm dịch biên giới đang là một thách thức đáng kể. Để giải quyết vấn đề này, các nhà côn trùng học tại các phòng thí nghiệm trên toàn quốc đã được trang bị một hệ thống công nghệ hiện đại bao gồm camera, ống kính và thiết bị chuyên dụng có độ phân giải cực cao. Công nghệ này cho phép chụp lại hình ảnh chi tiết và màu sắc chân thực của ngay cả những loài côn trùng nhỏ nhất.

Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo giả danh công an, dàn dựng “bắt cóc” học sinh để chiếm đoạt tiền

Theo Bộ Nông nghiệp Australia, dự án này được tài trợ bởi Chương trình cải cách Công nghệ Hiện đại và Công cụ Chẩn đoán (MTDT), một sáng kiến quan trọng của Chính phủ Australia khởi xướng vào năm 2021 với khoản đầu tư 22 triệu AUD (tương đương 14,43 triệu USD) trong vòng 4 năm. Chương trình này nhằm mục đích nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ để hỗ trợ các nỗ lực kiểm dịch sinh học của Australia.

Ông Adam Broadley, nhà côn trùng học chính tại phòng thí nghiệm Melbourne, cho biết rằng công nghệ hình ảnh đã có những bước tiến vượt bậc trong vài năm gần đây. Trước đây, ông và các đồng nghiệp thường chỉ có thể chụp ảnh qua thị kính kính hiển vi bằng một máy ảnh ngắm và chụp cơ bản. Tuy nhiên, kết quả hình ảnh thường bị mờ và thiếu sáng. Với sự hỗ trợ của máy ảnh DSLR kỹ thuật số chất lượng cao mới, được gắn trên một thanh lấy nét có thể điều khiển bằng máy tính, các chuyên gia sinh học có thể di chuyển máy ảnh ở khoảng cách cực gần trong khi chụp nhiều bức ảnh.

Sau đó, các nhà khoa học sử dụng phần mềm để ghép nối tất cả các bức ảnh lại, tạo ra một hình ảnh duy nhất có độ phân giải cực cao. Ông Broadley mô tả: ‘Các nhà khoa học sau đó sử dụng phần mềm để ghép nối tất cả các bức ảnh, tạo ra một hình ảnh duy nhất có độ phân giải cực cao. Điều này mang lại cho mẫu vật độ sâu đáng kinh ngạc từ trên xuống dưới và không có chi tiết nào bị mất nét’. Công nghệ này cho phép các nhà khoa học thu thập dữ liệu chi tiết hơn về các loài côn trùng gây hại, từ đó hỗ trợ việc xác định và ngăn chặn sự xâm nhập của các loài gây hại.

Bộ Nông nghiệp Australia khẳng định khả năng chụp ảnh mới này cải thiện đáng kể các nỗ lực kiểm dịch sinh học của Australia bằng cách cho phép các nhà khoa học xác định các loài gây hại tiềm ẩn nhanh hơn và chính xác hơn. Công nghệ này cũng có thể được kết hợp với dữ liệu giải trình tự ADN và hồ sơ protein để nâng cấp cơ sở dữ liệu tham chiếu của Bộ. Điều này đồng nghĩa với việc Australia có thêm công cụ để đảm bảo an ninh biên giới và thông quan hàng hóa nhập khẩu nhanh hơn.

Công nghệ mới này cũng sẽ được dùng để cải thiện chất lượng hình ảnh trong Thư viện Hình ảnh Dịch hại và Bệnh quốc gia (PaDIL), một kho lưu trữ quan trọng chứa các hình ảnh chất lượng cao được sử dụng để nhận diện các loài gây hại và dịch bệnh đang đe dọa an ninh sinh học. Với công nghệ hiện đại này, Australia có thể nâng cao hiệu quả trong việc kiểm soát và ngăn chặn sự xâm nhập của các loài gây hại, từ đó bảo vệ môi trường và nền kinh tế của quốc gia. Bộ Nông nghiệp Australia đang tích cực triển khai công nghệ này trên toàn quốc để đảm bảo an ninh sinh học và nâng cao hiệu quả kiểm dịch.