Bộ phim tài liệu ‘Xẩm đỏ’, một tác phẩm ghi lại hình ảnh và âm thanh quý báu về nghệ nhân Hà Thị Cầu – người hát xẩm cuối cùng của thế kỷ 20, đang trong quá trình hoàn tất thủ tục chuyển giao bản quyền cho tỉnh Ninh Bình. Đạo diễn Lương Đình Dũng, người đứng sau bộ phim này, cho biết ông đang tích cực hoàn thành các thủ tục cần thiết để chuyển giao bản quyền.

Được thực hiện từ năm 2008 đến 2010, bộ phim ‘Xẩm đỏ’ đã ghi lại hơn 1.200 phút quay, sau đó được chỉnh sửa và biên tập lại với thời lượng 68 phút, nhằm mang đến cho khán giả một cái nhìn tổng quan và sâu sắc về nghệ thuật xẩm và cuộc đời của nghệ nhân Hà Thị Cầu. Khác với các bộ phim tài liệu thông thường, ‘Xẩm đỏ’ không sử dụng lời bình, thay vào đó, nghệ nhân Hà Thị Cầu được tự do thể hiện tài năng của mình một cách thoải mái và tự nhiên, như đang trò chuyện trực tiếp với khán giả.

Đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ, mục tiêu chính của ông khi thực hiện bộ phim này là lưu giữ và bảo tồn di sản văn hóa truyền thống của nghệ nhân Hà Thị Cầu, không chỉ dành cho tỉnh Ninh Bình mà còn cho cả nền nghệ thuật xẩm Việt Nam. ‘Xẩm đỏ’ không chỉ đơn thuần là hình ảnh về nghệ nhân Hà Thị Cầu, mà còn là bức tranh sinh động về cuộc sống ở vùng quê, với hình ảnh chợ quê, hoa gạo, bến đò… pha lẫn trong tiếng sênh và nhịp phách, tạo nên một không gian văn hóa độc đáo.

Ngoài ‘Xẩm đỏ’, đạo diễn Lương Đình Dũng đã có nhiều đóng góp cho nền nghệ thuật điện ảnh Việt Nam với các bộ phim nổi tiếng khác về nghệ thuật chèo như ‘Hề cu Sứt’, ‘Thầy bói đi chợ’, ‘Lý trưởng mẹ Đốp’, ‘Phù thủy sợ ma’, ‘Thị Màu lên chùa’. Đối với ông, điều cốt lõi trong hành trình sáng tạo nghệ thuật là quay trở về và tìm hiểu sâu sắc về các tác phẩm văn học và nghệ thuật dân tộc, từ đó tạo ra những tác phẩm có giá trị và ý nghĩa lâu bền.

Tỉnh Ninh Bình thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến việc bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa thông qua bộ phim ‘Xẩm đỏ’. Việc mua bản quyền bộ phim không chỉ giúp tỉnh có thể chủ động trong việc sử dụng và phân phối tác phẩm, mà còn thể hiện nỗ lực của tỉnh trong việc lưu giữ và phát huy giá trị của nghệ thuật xẩm, cũng như tôn vinh và bảo tồn di sản văn hóa của nghệ nhân Hà Thị Cầu.

Với nỗ lực của đạo diễn Lương Đình Dũng và sự quan tâm của tỉnh Ninh Bình, hy vọng rằng bộ phim ‘Xẩm đỏ’ sẽ được phổ biến rộng rãi, giúp khán giả cả nước có thể tiếp cận và khám phá giá trị văn hóa quý báu của nghệ thuật xẩm và cuộc đời của nghệ nhân Hà Thị Cầu, từ đó tăng cường nhận thức và trân trọng đối với di sản văn hóa của dân tộc.

Một bộ phim tài liệu mới có tựa đề “Life After” do nhà làm phim Reid Davenport thực hiện, đã đặt ra những câu hỏi sâu sắc và kích thích suy ngẫm về hỗ trợ y tế trong cái chết (medical aid in dying – MAiD) và quyền tự chủ cá nhân. Đặc biệt, bộ phim đã làm nổi bật những thách thức mà người khuyết tật phải đối mặt trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc phù hợp và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn.

Trường hợp của Elizabeth Bouvia, một phụ nữ trẻ mắc chứng bại não nặng vào năm 1983, đã trở thành tâm điểm của cuộc tranh luận toàn quốc về “quyền được chết” và những khó khăn mà người khuyết tật gặp phải trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc phù hợp. Vào thời điểm đó, Bouvia đã tìm kiếm quyền hợp pháp để được “chết đói” do không có đủ nguồn lực và chăm sóc cần thiết để sống một cách có ý nghĩa. Mặc dù còn trẻ, cô đã đưa ra một lập luận mạnh mẽ về việc xã hội không cung cấp cho cô những gì cần thiết để sống một cuộc sống trọn vẹn và có ý nghĩa.

Cuộc chiến pháp lý của Bouvia đã trở thành một bước ngoặt quan trọng trong phong trào đòi quyền được chết ở Mỹ. Tuy nhiên, cuối cùng, nhà nước đã đứng về phía bệnh viện, trích dẫn nghĩa vụ đạo đức của mình là “trước tiên không gây hại.” Quyết định này đã làm nổi bật sự cần thiết phải xem xét lại cách tiếp cận chăm sóc và hỗ trợ cho người khuyết tật, để đảm bảo rằng họ có thể sống một cuộc sống có ý nghĩa và được đối xử với sự tôn trọng và phẩm giá.

Với kinh nghiệm bản thân bị bại não, nhà làm phim Reid Davenport và nhà sản xuất Colleen Cassingham đã tạo ra “Life After” với mục đích khám phá bối cảnh hiện tại của MAiD và những tác động lớn của việc mở rộng các chính sách này ở Canada. Ở Canada, hầu như bất kỳ ai khuyết tật đều có thể nộp đơn xin trợ tử, điều này đã đặt ra những câu hỏi quan trọng về giá trị của cuộc sống và quyền tự chủ cá nhân.

Bộ phim cũng đề cập đến những vấn đề liên quan đến chất lượng cuộc sống, sự kỳ thị người khuyết tật và những định kiến xã hội mà người khuyết tật phải đối mặt hàng ngày. Davenport và Cassingham nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một sự thay đổi xã hội, ưu tiên việc chăm sóc, nuôi dưỡng các mối quan hệ bền chặt và coi trọng sự phụ thuộc lẫn nhau, thay vì coi cái chết như một giải pháp cho những thất bại mang tính hệ thống.

Thông qua việc xem xét lại trường hợp then chốt của Elizabeth Bouvia và khám phá những tác động đạo đức, xã hội và nhân văn của việc mở rộng hỗ trợ y tế trong việc chết, “Life After” khuyến khích người xem suy ngẫm về những vấn đề phức tạp này. Bộ phim kêu gọi người xem không chỉ xem xét quyền được chết, mà còn cả quyền cơ bản được sống trong phẩm giá, sự hỗ trợ và chăm sóc, đảm bảo rằng mọi người có thể sống một cuộc sống trọn vẹn và có ý nghĩa.

Life After là một tác phẩm quan trọng, góp phần vào cuộc thảo luận về quyền con người, chăm sóc sức khỏe và đạo đức trong xã hội hiện đại. Bằng cách khám phá những vấn đề này một cách chân thực và sâu sắc, bộ phim hy vọng sẽ truyền cảm hứng cho sự thay đổi tích cực và tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong cuộc sống hàng ngày.