Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc cho trẻ em dưới 13 tuổi sử dụng smartphone và mạng xã hội có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý của chúng. Theo nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Phát triển Con người và Năng lực, trẻ em tiếp xúc với smartphone và mạng xã hội từ quá sớm có thể giảm khả năng điều chỉnh cảm xúc, tạo cảm giác tự ti, tách rời khỏi thực tế và thậm chí có thể dẫn đến ý nghĩ tự tử.

Các nhà nghiên cứu của Sapien Labs, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu về những tác động của cuộc sống hiện đại đến sức khỏe não bộ và tâm trí con người, đã tiến hành một khảo sát với 2 triệu người tại 163 quốc gia. Kết quả cho thấy rằng trẻ em càng tiếp xúc với smartphone và mạng xã hội sớm, sức khỏe tâm lý và trạng thái hạnh phúc của trẻ sẽ bị giảm sút. Đặc biệt, sự tác động đến tâm lý khi sử dụng smartphone và mạng xã hội từ quá sớm sẽ ảnh hưởng đến bé gái nhiều hơn so với các bé trai.

Các nhà nghiên cứu của Sapien Labs đã kêu gọi các bậc phụ huynh trên toàn cầu nên ngăn trẻ dưới 13 tuổi sử dụng smartphone và mạng xã hội, như một biện pháp để bảo vệ trẻ em. Tiến sĩ tâm lý Tara Thiagarajan, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết cần phải có hành động khẩn cấp để hạn chế trẻ em dưới 13 tuổi tiếp cận và sử dụng smartphone, cũng như quy định rõ ràng về môi trường số mà trẻ tiếp xúc.

Giáo sư giáo dục học Caroline Fitzpatrick và nhóm các nhà khoa học và tâm lý học Canada cũng đã chỉ ra rằng việc sử dụng smartphone, máy tính bảng ở trẻ nhỏ có thể gây ra rối loạn khả năng kiểm soát cơn giận dữ và sự thất vọng, dẫn đến tăng các cơn bùng nổ cảm xúc ở trẻ nhỏ.

Một số chuyên gia nổi tiếng cũng đã chia sẻ quan điểm của mình về vấn đề này. Tỷ phú Bill Gates, nhà sáng lập Microsoft, cũng đã từng chia sẻ quan điểm cá nhân khi cho rằng độ tuổi phù hợp nhất để trẻ em sử dụng smartphone là 13 tuổi và ông cũng đã áp dụng điều này cho 3 đứa con của mình.

Kết quả nghiên cứu của Sapien Labs cho biết một trong những tác động xấu đến tâm lý của trẻ khi sử dụng smartphone là tiếp cận với mạng xã hội từ quá sớm. Điều này có thể dẫn đến các nguy cơ trẻ tiếp xúc các nội dung độc hại, bị bắt nạt trực tuyến hoặc có những mối quan hệ không lành mạnh.

Các chuyên gia tâm lý khuyên các bậc phụ huynh nên để trẻ em tránh xa mạng xã hội, ít nhất đến năm 16 tuổi. Để thực hiện điều này, cần có sự quan tâm từ các bậc phụ huynh, những người sẵn sàng hướng trẻ đến những niềm đam mê và sở thích khác bên ngoài màn hình điện thoại.

Nếu sau khi đọc bài viết này, nhiều phụ huynh nhận ra mình đã để cho con sử dụng smartphone, tiếp xúc với mạng xã hội từ quá sớm và cảm thấy lo lắng về điều đó, thì nên thay đổi điều này càng sớm càng tốt. Các nhà tâm lý học cho biết thêm trong trường hợp phụ huynh muốn để trẻ tiếp xúc với smartphone và máy tính bảng, hãy giới hạn thời gian cụ thể cho chúng sử dụng, chẳng hạn 20 phút sử dụng smartphone hoặc 15 phút sử dụng máy tính bảng mỗi ngày. Ngoài ra, không nên để trẻ tự sử dụng các thiết bị này mà luôn có người lớn ngồi bên để giám sát và cùng trẻ khám phá những nội dung hữu ích.

Sau vụ rơi máy bay của Air India vào ngày 12/6, khiến 241 người thiệt mạng, câu hỏi về sức khỏe tâm lý của phi công đã trở thành một vấn đề được quan tâm rộng rãi trong ngành hàng không. Các nhà điều tra đang xem xét hồ sơ y tế của cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chuyến bay Air India 171 gặp nạn. Thông tin ban đầu cho biết các công tắc điều khiển nhiên liệu đã bị tắt ngay sau khi máy bay cất cánh, dẫn đến mất lực đẩy và rơi xuống khu dân cư ở Ahmedabad.

Một số thông tin về cơ trưởng Sabharwal cho biết ông từng nghỉ phép vì lý do tang chế và có dấu hiệu trầm cảm. Tuy nhiên, hãng hàng không Air India nhấn mạnh rằng chưa thể kết luận điều gì khi cuộc điều tra còn đang diễn ra. Câu chuyện của Air India 171 không phải là trường hợp đơn lẻ, vì ngành hàng không đã từng chứng kiến nhiều thảm kịch mà nguyên nhân được cho là đến từ khủng hoảng tâm thần của phi công.

Vụ Germanwings năm 2015 là một trong những ví dụ, khi cơ phó Andreas Lubitz cố tình khóa cửa buồng lái, điều khiển máy bay lao vào núi tại Pháp, khiến 150 người thiệt mạng. Điều tra cho thấy Lubitz từng bị trầm cảm nặng, che giấu bệnh và từng tìm kiếm thông tin về cơ chế khóa buồng lái. Ngoài ra, giả thuyết về vụ tự sát của cơ trưởng cũng được đặt ra trong vụ mất tích của chuyến bay MH370 năm 2014.

Dù chưa có bằng chứng chính thức, cựu Thủ tướng Australia Tony Abbott vào năm 2020 cho biết các quan chức Malaysia từ sớm đã tin đây là một vụ “giết người do tự sát”. Cuộc tìm kiếm chiếc máy bay đã bị đình chỉ vào tháng 1/2017 sau khi không tìm thấy dấu vết nào trong vùng tìm kiếm rộng 46.000 dặm vuông. Ngoài ra, một vụ tai nạn năm 2013 của hãng hàng không Mozambique cũng được xác định là do cơ trưởng cố tình điều khiển máy bay rơi xuống đất, sau khi nhốt cơ phó bên ngoài buồng lái.

Các chuyên gia cho rằng ngành hàng không vẫn chưa có biện pháp đầy đủ để xử lý vấn đề sức khỏe tâm lý của phi công. Theo dữ liệu do Bloomberg công bố năm 2022, nếu tính riêng, các vụ tai nạn do phi công tự sát, có thể là nguyên nhân tử vong lớn thứ hai trong các vụ rơi máy bay phương Tây từ năm 2012.

Phi công bắt buộc phải trải qua kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhưng nhiều người tránh né vì sợ mất giấy phép bay. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy hơn 56% phi công Mỹ từng né tránh việc khám sức khỏe vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc. Trong khi đó, việc phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn tâm thần vẫn phụ thuộc chủ yếu vào khai báo tự nguyện.

Chuyên gia hàng không Marc Atherton nhận định: “Ngành hàng không toàn cầu có hệ thống quản lý rủi ro rất tốt về kỹ thuật và vận hành, nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng cho sức khỏe tâm thần – yếu tố sống còn trong an toàn bay”. Tổ chức IPAAC – liên minh quốc tế hỗ trợ đồng nghiệp ngành hàng không – cũng cho rằng sức khỏe tinh thần nên được xem là một phần cấu thành an toàn bay.

Họ kêu gọi mở rộng các chương trình hỗ trợ ẩn danh giữa các nhân viên cùng ngành để giúp phát hiện và can thiệp sớm. Sau thảm kịch Germanwings, một số đề xuất cải tiến thiết kế cửa buồng lái nhằm tránh việc một phi công cố ý nhốt người còn lại bên ngoài – được đưa ra. Tuy nhiên, giới chức cảnh báo thay đổi đó có thể làm tăng nguy cơ bị xâm nhập buồng lái từ bên ngoài.

Năm 2023, Hội Hàng không Hoàng gia Anh (RAeS) công bố báo cáo cảnh báo rằng dù ngành hàng không đã có nỗ lực hỗ trợ nhân viên đối mặt với vấn đề tâm lý, nhưng vẫn thiếu hệ thống quản lý rủi ro tâm thần hiệu quả ngay từ đầu. Ông Dave Fielding – Chủ tịch IPAAC chia sẻ: “Đã có nhiều tiến bộ toàn cầu trong lĩnh vực này”.

“Nhưng tất cả vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn”, ông nói. Liên minh quốc tế này đang kêu gọi ngành hàng không cần có những biện pháp quyết liệt hơn để đảm bảo sức khỏe tâm lý của phi công, nhằm ngăn chặn những vụ tai nạn đáng tiếc trong tương lai. Để biết thêm thông tin về an toàn hàng không và các vấn đề liên quan, bạn có thể truy cập vào trang web của IPAAC để cập nhật những thông tin mới nhất.

Trại hè, một môi trường rèn luyện kỹ năng sống và tư duy lãnh đạo cho trẻ em, đang trở thành một xu hướng trong những năm gần đây. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của các trại hè cũng dẫn đến những lo ngại về chất lượng và an toàn cho trẻ em tham gia.

Nhiều phụ huynh đã chia sẻ về những trải nghiệm đáng thất vọng và thậm chí là bức xúc khi đón con trở về từ những trại hè kém chất lượng. Con của họ trở về trong tình trạng mệt mỏi, hoảng loạn, và thậm chí bị ám ảnh tâm lý kéo dài. Những câu chuyện về trẻ em bị bắt nạt, bị đánh, và dọa ma trong trại hè đã được chia sẻ rộng rãi, gây ra sự quan ngại sâu sắc về việc đảm bảo an toàn và chất lượng cho trẻ em tham gia các trại hè.

Chuyên gia tâm lý giáo dục và tư vấn kỹ năng sống Nguyễn Lệ Thủy đã chỉ ra ba ‘góc khuất’ phổ biến trong các trại hè hiện nay. Thứ nhất, nhiều trại hè xây dựng chương trình hấp dẫn trên giấy tờ nhưng thực tế tổ chức thường không được như lời quảng cáo. Thứ hai, điều kiện ăn ở, vệ sinh và chăm sóc sức khỏe ở nhiều trại hè không đảm bảo. Thứ ba, đội ngũ phụ trách thiếu năng lực và kinh nghiệm thực tế. Những vấn đề này đã làm giảm đi sự tin tưởng của phụ huynh vào các trại hè và đặt ra yêu cầu về việc kiểm soát và quản lý chất lượng của các trại hè.

Theo khảo sát, các chương trình trại hè hiện nay có mức chi phí khá đa dạng, từ 3 đến 20 triệu đồng, tùy theo thời gian và hình thức tổ chức. Tuy nhiên, chi phí cao không đồng nghĩa với chất lượng. Các chuyên gia tâm lý nhận định rằng nếu được tổ chức bài bản và có tâm, trại hè sẽ là môi trường lý tưởng giúp trẻ rèn luyện sự tự tin, khả năng thích nghi và tinh thần tập thể. Tuy nhiên, khi thiếu chuẩn mực trong tổ chức, trại hè có thể trở thành ‘lỗ hổng’ lớn trong quá trình phát triển nhân cách của trẻ.

Là một nhà giáo đã có nhiều năm gắn bó với học sinh, bà Đặng Thị Mẫn cho rằng giáo dục trải nghiệm là một xu hướng tiến bộ, phản ánh đúng tinh thần đổi mới trong giáo dục hiện đại. Những hoạt động như trại hè, học kỳ quân đội, dã ngoại, rèn kỹ năng sống… nếu được tổ chức bài bản sẽ mang đến cho học sinh nhiều giá trị, từ rèn luyện kỹ năng sống, phát triển tư duy độc lập cho đến việc hình thành nhân cách và thái độ tích cực với cuộc sống.

Một kỳ nghỉ hè đáng nhớ là khi trẻ có được trải nghiệm tích cực, cảm giác an toàn và niềm tin vào bản thân. Tuy nhiên, nếu lựa chọn sai, cái giá phải trả không chỉ là tiền bạc mà còn là những tổn thương tâm lý âm thầm nhưng có thể để lại hậu quả lớn đối với trẻ. Do đó, việc lựa chọn một trại hè uy tín và chất lượng là vô cùng quan trọng để đảm bảo trẻ em có một kỳ nghỉ hè an toàn và ý nghĩa.

Để đảm bảo chất lượng và an toàn cho trẻ em tham gia các trại hè, các phụ huynh cần phải thận trọng và kỹ lưỡng trong việc lựa chọn trại hè. Họ cần tìm hiểu kỹ về chương trình, đội ngũ phụ trách, điều kiện ăn ở và chăm sóc sức khỏe của trại hè trước khi quyết định cho con tham gia. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để đảm bảo các trại hè hoạt động đúng quy định và đảm bảo chất lượng.

Một số trại hè đang cố gắng tạo ra một môi trường an toàn và ý nghĩa cho trẻ em. Một số chương trình kỹ năng sống cũng được thiết kế để giúp trẻ em phát triển các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn cho trẻ em tham gia các trại hè.