Ông Đinh Minh Đức, sinh năm 1952, tại thôn Yên Thắng, xã Minh Hóa, đã có một thời gian chiến đấu ác liệt tại chiến trường Quảng Trị và bảo vệ biên giới phía Tây Nam của Tổ quốc. Với những vết thương trên người, ông đã trở về quê hương và không chịu khuất phục trước bệnh tật, đói nghèo. Thay vào đó, ông đã vươn lên làm giàu cho bản thân và quê hương.

Thanh xuân ở chiến trường

Năm 1970, khi vừa tròn 18 tuổi, Đinh Minh Đức đã tạm gác bút nghiên tình nguyện lên đường nhập ngũ, tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Sau 8 tháng huấn luyện, đơn vị của ông dự kiến tăng cường vào chiến trường miền Nam. Tuy nhiên, khi hành quân đến Quảng Trị, đơn vị lại được lệnh tham gia chiến dịch Đường 9 – Nam Lào. Ông Đức kể lại những ngày tháng chiến đấu: “Ngày đó, đơn vị của chúng tôi chủ yếu chiến đấu trong rừng nên nhiều người bị sốt rét. Trong khó khăn, chúng tôi vẫn kiên cường bám rừng, bám trận địa đánh trả những cuộc phản kích bằng không quân của giặc Mỹ”. Cuối năm 1971, ông và nhiều đồng đội bị sốt rét nên phải chuyển ra Bắc điều trị, củng cố lực lượng cho một đơn vị khác.

Năm 1972, người lính trẻ Đinh Minh Đức tiếp tục quay lại chiến trường Quảng Trị, được biên chế vào Cục Hậu cần, Mặt trận B5. Nhiệm vụ của ông là đưa đón lực lượng dân công hỏa tuyến, bộ đội qua lại địa bàn, làm công tác giao liên. Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng, góp phần đưa người, phương tiện, thông tin ra vào chiến trường an toàn. Ông Đức nhớ lại: “Có lần, tôi nhận được thông tin địch sẽ ném bom vào một đơn vị vận tải vừa vận chuyển quân nhu, đạn dược đang tập kết trên địa bàn nên tức tốc lên đường báo tin. Đêm đó, một mình tôi đi trong rừng, vượt qua nhiều con suối. Có những lúc địch ném bom dọc đường nên phải tắt đèn, nhìn lên trời cắt hướng mà đi”. Sau nhiều năm gắn bó tuổi thanh xuân nơi chiến trường, năm 1988, ông Đức quyết định phục viên.

Khởi nghiệp trên quê hương

Trở về quê hương, cuộc sống gia đình ông Đức gặp muôn vàn khó khăn nhưng người lính năm xưa vẫn không chùn bước. Ông làm thuê nhiều nghề khác nhau để lo cho gia đình. Ông Đức kể: “Tôi về làng chỉ với bộ quần áo lính, trong tay không có đồng vốn nào. Con còn nhỏ, cha mẹ già yếu nên cuộc sống vô cùng cơ cực”. Thấy địa phương có trữ lượng đá xây dựng lớn trong khi người dân phải đi mua đá ở nơi khác nên ông đã mạnh dạn vay vốn ngân hàng và người thân để thành lập công ty khai thác đá.

Năm 2008, Công ty TNHH Liễu Lựu, chuyên khai thác và chế biến đá xây dựng do ông Đức làm giám đốc được thành lập. Ban đầu, vốn ít, máy móc lạc hậu, thị trường tiêu thụ bấp bêng nên công ty gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, ông Đức đã kiên trì tìm khách hàng, giữ chữ tín trong kinh doanh, dần dần công ty có chỗ đứng trên thị trường. Đến nay, công ty của ông đã được cấp phép khai thác, chế biến đá trên diện tích gần 4ha. Hệ thống máy móc được đầu tư hiện đại, gồm: Một máy chế biến đá có công suất 75 tấn/giờ, 4 máy xúc đào, 1 máy xúc lật, 2 ô tô tải và một giàn khoan đá… với mức đầu tư trên 4 tỉ đồng.

Hiện, công ty của ông đáp ứng khoảng 40% đá xây dựng trên địa bàn huyện Minh Hóa, doanh thu đạt khoảng 3 tỉ đồng, mang lại lợi nhuận cho gia đình ông khoảng 600 triệu đồng/năm. Không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho gia đình, công ty của ông Đức còn tạo việc làm thường xuyên cho 15 lao động địa phương với mức lương bình quân 10 triệu đồng/người/tháng.

Ông Đức đã nhận được nhiều giấy khen, bằng khen của các cấp, ngành về thành tích xuất sắc trong sản xuất, kinh doanh giỏi, thực hiện tốt nghĩa vụ thuế, đóng góp tích cực cho phong trào xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Những Năm Gần Đây, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng Đã Tích Cực Phối Hợp với Chính Quyền Các Địa Phương Để Thực Hiện Các Hoạt Động Tạo Sinh Kế Cho Đồng Bào Dân Tộc Thiểu Số

Trong những năm gần đây, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng (VQG PN – KB) đã tích cực phối hợp với chính quyền các địa phương để thực hiện các hoạt động tạo sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) sinh sống trong khu vực. Điều này không chỉ giúp người dân nâng cao đời sống mà còn giảm áp lực lên tài nguyên rừng, cùng chung tay bảo vệ và phát triển rừng Di sản thiên nhiên thế giới.

VQG PN – KB Là Địa Bàn Sinh Sống Của 2 Dân Tộc Thiểu Số Chính

VQG PN – KB là địa bàn sinh sống của 2 dân tộc thiểu số chính là Chứt và Bru – Vân Kiều. Đời sống của ĐBDTTS ở đây còn nhiều khó khăn, một số nơi thiếu đất sản xuất, và sinh kế của đồng bào chủ yếu phụ thuộc vào khai thác tài nguyên rừng.

Triển Khai Nhiều Hoạt Động Hỗ Trợ, Tạo Sinh Kế Cho Đồng Bào

Để giải quyết vấn đề này, Ban Quản lý VQG PN – KB đã triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ, tạo sinh kế cho đồng bào. Phó Giám đốc Ban Quản lý VQG PN – KB Đinh Huy Trí chia sẻ: ‘Chúng tôi nhận thức sâu sắc vai trò của ĐBDTTS trong việc tham gia bảo vệ và phát triển rừng. Vì vậy, cùng với sự quan tâm của tỉnh, những năm qua, Ban Quản lý VQG PN – KB phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương, dành nhiều nguồn lực để hỗ trợ, tạo sinh kế, cũng như xây dựng các công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống cho đồng bào.’

Ông Bàn Văn Sơn, một tấm gương sáng trong phong trào người DTTS làm kinh tế giỏi, đã được hỗ trợ bởi dự án Bảo tồn và quản lý bền vững nguồn tài nguyên thiên nhiên khu vực PN – KB. Ông đã trồng một khu rừng trám và lim rộng hơn 6ha, phát triển tốt và tạo ra thu nhập ổn định.

Ký Hợp Đồng Giao Khoán Bảo Vệ Rừng Đặc Dụng

Ngoài ra, Ban Quản lý VQG PN – KB cũng đã ký hợp đồng giao khoán bảo vệ rừng đặc dụng với cộng đồng dân cư ở 9 bản trên địa bàn xã Thượng Trạch, với diện tích hơn 10 nghìn ha. Điều này vừa tạo ra thu nhập ổn định vừa gắn trách nhiệm của chính cộng đồng dân cư ĐBDTTS trong việc chung tay bảo vệ rừng.

Phó Chủ tịch UBND xã Thượng Trạch Nguyễn Trường Chinh cho biết, so với trước thì hiện nay, tác động trái phép của ĐBDTTS trên địa bàn xã đến tài nguyên rừng được hạn chế ở mức tối đa. Có được kết quả này là nhờ Ban Quản lý VQG PN – KB đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương làm tốt công tác hỗ trợ sinh kế cho đồng bào và chính bà con cũng nâng cao ý thức trong việc giữ rừng.

Đa Dạng Hóa Các Sản Phẩm Du Lịch

VQG PN – KB cũng đang tiếp tục đa dạng hóa các sản phẩm du lịch văn hóa, lịch sử, du lịch cộng đồng, trong đó có các sản phẩm du lịch gắn với đời sống văn hóa độc đáo của ĐBDTTS trong khu vực. Đây cũng được xem là một trong những giải pháp tạo sinh kế bền vững nhất đối với ĐBDTTS khi họ trực tiếp được tham gia, được hưởng nguồn thu nhập cao từ các sản phẩm du lịch đó.

Tạo Sinh Kế Bền Vững Cho ĐBDTTS

Lãnh đạo VQG PN – KB cho biết, ngoài các hoạt động về du lịch, để tạo sinh kế bền vững cho ĐBDTTS trong khu vực, hiện nay, từ nguồn vốn của chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững và chương trình thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ (ERPA), đơn vị tiếp tục hỗ trợ kinh phí cho các thôn, bản nâng cấp cơ sở hạ tầng và tạo sinh kế giúp người dân, đặc biệt là ĐBDTTS giảm nghèo bền vững.

Làn sóng sa thải trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Mỹ đã bắt đầu từ quyết định của New Leaf Energy, một công ty năng lượng mặt trời có trụ sở tại bang Massachusetts. Công ty này đã tiến hành sa thải 41 trong tổng số 217 nhân viên, chiếm gần 20% lực lượng lao động của mình. CEO Dan Berwick cho biết, việc cắt giảm nhân sự này là cần thiết để công ty có thể duy trì sự ổn định trong bối cảnh chính sách năng lượng tái tạo của chính phủ liên bang đang trải qua những thay đổi quan trọng.

Những thay đổi trong chính sách năng lượng tái tạo của Mỹ bắt nguồn từ Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) dưới thời Tổng thống Joe Biden, cho phép các hộ gia đình lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời được hưởng tín dụng thuế liên bang lên đến 30% tổng chi phí lắp đặt cho đến năm 2032. Tuy nhiên, một điều kiện quan trọng là các dự án phải bắt đầu xây dựng trước tháng 7 năm 2026 để được hưởng chính sách ưu đãi này. Sự không chắc chắn về chính sách đã khiến nhiều công ty trong lĩnh vực năng lượng tái tạo phải thu hẹp quy mô hoạt động.

New Leaf Energy không phải là công ty duy nhất trải qua làn sóng sa thải. Pine Gate Renewables, một nhà phát triển dự án năng lượng mặt trời và lưu trữ tại Bắc Carolina, cũng được cho là đã sa thải 15% nhân sự của mình. Tương tự, Southern Energy Management cũng đang cân nhắc kế hoạch sa thải từ 50 đến 55 nhân viên. Sự bất ổn trong lĩnh vực năng lượng tái tạo đang ngày càng gia tăng do những thay đổi trong chính sách của chính phủ.

Theo Bloomberg, trích dẫn thông tin từ công ty nghiên cứu Enverus, nếu không có khoản tín dụng thuế, chỉ khoảng 30% trong số các dự án năng lượng mặt trời đã được lên kế hoạch có thể cung cấp mức giá cạnh tranh và được kỳ vọng sẽ tồn tại. Con số này đối với các dự án điện gió là 57%. Điều này cho thấy sự phụ thuộc lớn của ngành năng lượng tái tạo vào các chính sách hỗ trợ từ chính phủ.

Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời ước tính rằng khoảng 300.000 người trong lĩnh vực này sẽ mất việc trong vài năm tới. Riêng tại bang Massachusetts, số lao động mất việc dự kiến lên tới 6.100 người. Frank Callahan, chủ tịch Công đoàn Xây dựng Massachusetts, bày tỏ quan ngại rằng đạo luật mới sẽ loại bỏ hàng ngàn cơ hội việc làm. Ông cũng cho biết một số dự án điện gió ngoài khơi đã bị đình trệ và nhiều dự án khác có thể bị hoãn lại.

Một số chuyên gia nhận định rằng đạo luật này dường như là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng mất việc làm lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Công ty nghiên cứu Energy Innovation dự báo rằng đạo luật này có thể khiến công suất điện của Mỹ giảm 300 GW vào thời điểm nhu cầu điện đang tăng trở lại sau hai thập niên, do sự phát triển của trung tâm dữ liệu và công nghệ trí tuệ nhân tạo. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến ngành năng lượng tái tạo mà còn tác động rộng lớn đến nền kinh tế và môi trường của Mỹ.

Trong bối cảnh này, các công ty năng lượng tái tạo đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Sự không chắc chắn về chính sách và điều kiện kinh tế đang buộc họ phải cắt giảm nhân sự và thu hẹp hoạt động. Việc tìm kiếm giải pháp để ổn định và phát triển ngành năng lượng tái tạo đang trở thành vấn đề cấp thiết đối với chính phủ và các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Tổng kết, làn sóng sa thải trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Mỹ phản ánh những thách thức và bất ổn mà ngành này đang phải đối mặt. Việc giải quyết những thách thức này sẽ đòi hỏi sự hợp tác và linh hoạt từ cả chính phủ và các doanh nghiệp, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành năng lượng tái tạo.

Xu hướng lao động tay nghề tìm kiếm cơ hội việc làm ở nước ngoài đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại cho các ngành công nghiệp nội địa của Indonesia. Hiện tượng “chảy máu chất xám” đang gia tăng khi nhiều người trẻ trình độ cao rời bỏ quê hương để tìm kiếm việc làm tốt hơn ở nước ngoài.

Anh Hirdan Radityatama Putra Laisa, 28 tuổi, là một trong số những người trẻ đó. Tốt nghiệp Đại học Indonesia năm 2019, hiện anh làm việc tại Tokyo với mức thu nhập 6 triệu yên/năm (khoảng 41.600 USD), gấp gần 6 lần so với mức lương của một người cùng trình độ và kỹ năng làm việc ở Indonesia. Laisa cho biết nhiều bạn của anh cũng đang tìm kiếm cơ hội làm việc ở nước ngoài.

Trong nhiều thập kỷ, Indonesia là quốc gia cung cấp nhiều người giúp việc và lao động phổ thông nhất thế giới. Tuy nhiên, những năm gần đây, ngày càng nhiều người trẻ trình độ cao như Laisa xuất ngoại tìm việc làm tốt hơn ở Nhật, Australia, Singapore… Điều này khiến giới lãnh đạo doanh nghiệp lo ngại về nguy cơ chảy máu chất xám.

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), tỷ lệ nhập học bậc đại học, cao đẳng, trường nghề của Indonesia đã tăng từ 16% năm 2003 lên 45% năm 2023. Tuy nhiên, nhiều cử nhân vẫn không tìm được việc tương xứng với kỹ năng. Nhà nghiên cứu Firman Budianto tại BRIN nhận định: “Indonesia có ngày càng nhiều người học vấn cao, nhưng lại thiếu công việc có mức lương cạnh tranh”. Điều này khiến lực lượng lao động trình độ cao sang nước ngoài làm việc.

Theo số liệu chính phủ, lương trung bình ở Indonesia chỉ đạt 3,09 triệu rupiah mỗi tháng (khoảng 190 USD) tính đến tháng 2/2024. Kết quả là lao động trình độ cao ra nước ngoài ngày càng nhiều. Năm 2024, số lao động di cư đã tốt nghiệp trung cấp nghề tăng 83% (4.505 người) và nhóm có bằng cử nhân tăng 2,3 lần (3.421 người), chiếm 2,7% tổng lao động đi xuất khẩu.

Dữ liệu từ cơ quan thống kê Indonesia cho thấy tỷ lệ thất nghiệp giảm từ 4,82% xuống 4,76% vào tháng 2. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp của lao động có bằng đại học là 5,25% trong năm 2024, cao hơn so với tỷ lệ thất nghiệp của lao động trình độ trung học phổ thông là 4,11%. Nhật Bản đã trở thành điểm đến hấp dẫn đối với lao động Indonesia trình độ cao.

Dữ liệu Bộ Tư pháp Nhật Bản cho thấy số người Indonesia là chuyên gia cấp cao và kỹ sư đã tăng từ 1.678 người năm 2016 lên 7.904 người năm 2024. Để ngăn “chảy máu chất xám”, Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Indonesia Arsjad Rasjid kêu gọi doanh nghiệp cần nâng chuẩn quốc tế và đầu tư vào đổi mới để thu hút nhân tài.

Một số doanh nghiệp nội địa đã tổ chức chương trình đào tạo kỹ sư công nghệ. Ví dụ, nhà cung cấp dịch vụ gọi xe và giao đồ ăn GoTo Group năm ngoái đã đào tạo 43 kỹ sư mới tốt nghiệp. Giám đốc nhân sự GoTo Monica Lynn Mulyanto khẳng định đây là đầu tư chiến lược cho chủ quyền số và năng lực dài hạn.

Tập đoàn khai thác quốc doanh Mind ID cũng triển khai nhiều chương trình phát triển nguồn nhân lực bao gồm đào tạo liên ngành, các cuộc thi đổi mới sáng tạo hỗ trợ phát triển nghề nghiệp và các chương trình chia sẻ kiến thức để chuẩn hóa thông tin và kiến thức chuyên môn.

Bộ trưởng Bộ Nhân lực Yassierli cho biết nếu người dân Indonesia muốn nâng cao kỹ năng và tìm việc làm tốt hơn ở nước ngoài, họ có thể đi. Nhưng trong tương lai, họ nên trở về xây dựng đất nước. Đây là thời điểm quan trọng để Indonesia cân nhắc chính sách giữ chân nguồn nhân lực chất lượng, xây dựng cơ hội việc làm trong nước và cải thiện hệ thống giáo dục – đào tạo để không bỏ lỡ “cơ hội vàng” từ dân số trẻ trình độ cao.

Trong những năm gần đây, kinh tế tư nhân tại tỉnh Lâm Đồng đã không ngừng lớn mạnh, đóng vai trò quan trọng và trụ cột trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm và đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, để đạt được sự phát triển vượt bậc, thành phần kinh tế tư nhân đã phải đối mặt với nhiều định kiến và rào cản.

Được biết, tổng số doanh nghiệp khối tư nhân đang hoạt động trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng là trên 23.800 doanh nghiệp, với tổng vốn đăng ký lên tới hàng trăm ngàn tỷ đồng. Sự phát triển của kinh tế tư nhân đã trở thành một trụ cột không thể thiếu, đóng góp tích cực vào tăng trưởng GDP, tạo việc làm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh.

Tuy nhiên, một trong những định kiến phổ biến đối với doanh nghiệp tư nhân là quan niệm cho rằng họ chỉ quan tâm đến lợi nhuận, bỏ qua trách nhiệm xã hội hoặc môi trường. Hoạt động của một số doanh nghiệp tư nhân còn nhỏ lẻ, manh mún, thiếu bền vững. Một số trường hợp doanh nghiệp tư nhân vi phạm pháp luật hoặc dính vào các vấn đề tiêu cực đã khiến dư luận có cái nhìn phiến diện về toàn bộ khu vực kinh tế tư nhân.

Để khơi dậy và phát huy tối đa tiềm năng của khu vực kinh tế tư nhân, cần có sự thay đổi từ cả phía chính sách, truyền thông và xã hội. Bản thân các doanh nghiệp tư nhân cũng phải nâng cao năng lực, tăng tính minh bạch, thể hiện trách nhiệm với xã hội để củng cố niềm tin. Nhiều doanh nghiệp tư nhân đã thay đổi mạnh mẽ về tư duy, hướng đến phát triển bền vững, đầu tư vào các lĩnh vực như giáo dục, y tế, năng lượng sạch, và thường xuyên thực hiện các chương trình thiện nguyện.

Theo kế hoạch phát triển giai đoạn 2025-2045, tỉnh Lâm Đồng đặt mục tiêu có khoảng 33.000 doanh nghiệp vào năm 2030 và 78.000 doanh nghiệp vào năm 2045. Khu vực tư nhân đã góp phần to lớn trong việc giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động. Với hàng chục ngàn doanh nghiệp đang hoạt động, kinh tế tư nhân là nơi hấp thụ phần lớn lực lượng lao động.

Nhiều doanh nghiệp tư nhân cũng thể hiện trách nhiệm xã hội ngày càng cao, thông qua các hoạt động thiện nguyện, hỗ trợ giáo dục, y tế và môi trường, góp phần xây dựng cộng đồng bền vững. Trong thời kỳ chuyển đổi số, các doanh nghiệp tư nhân là lực lượng đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ, phát triển sản phẩm mới và cải tiến quy trình sản xuất.

Để kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực phát triển kinh tế, cần có các chính sách hỗ trợ đồng bộ. Bản thân các doanh nghiệp tư nhân cũng phải nâng cao năng lực cạnh tranh, minh bạch trong quản trị và hướng tới phát triển bền vững. Với định hướng đúng đắn, cơ chế hỗ trợ phù hợp, cùng với sự nỗ lực từ cả hệ thống, khu vực tư nhân sẽ tiếp tục là “cánh chim đầu đàn” đưa kinh tế Lâm Đồng phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Nhìn chung, kinh tế tư nhân tại Lâm Đồng đã đạt được những thành tựu đáng kể, nhưng vẫn cần phải vượt qua nhiều thách thức. Sự phát triển của khu vực tư nhân không chỉ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế mà còn giúp giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động và đảm bảo an sinh xã hội. Trong tương lai, kinh tế tư nhân sẽ tiếp tục là một trong những động lực quan trọng cho sự phát triển của tỉnh Lâm Đồng.